Yenilebilir böcekler süpermarketlere geliyor

Gabi Taşo

Paylaş:
• facebook
• twitter
• linkedin

Çoğumuz için ağız sulandırıcı bir düşünce olmasada, çevreyi korumak için böcek yemeye başlamak uzun zamandır öneriliyor. İsrail’deki bir firma, böceklerden korkanları ikna etmek için farklı tatlar katmayı deniyor.

Gıda teknolojisi firması Hargol’un genel müdürü Dror Tamir, kahverengi jölemsi şekerlemenin paketini açıp “Dene bir tane dedi”.

Küçük jelibonlar proteinle dolu ama bunun kaynağı soya ya da jelatin değil. Aslında bunlar yenilebilir, zıplayabilen çekirgelerden yapılmışlar.

“Çekirgelerin tadı ceviz, mantar, kahve ve çikolatayı andırıyor” diyor Tamir. “Ama bizim yiyecek yelpazemiz ile daha farklı tatlar ekleyebiliyoruz. Jelibonlarda portakal ve çilek aroması var”

İsrailli girişimcinin çekirgelere karşı olan ilgisi, kolektif bir çiftlikte aşçı olan büyükannesinden duyduğu hikâyelerden sonra oluşmuş.

“Israil’de, Afrika’dan gelen çekirge akınlarının ekinleri mahvettiği ve insanların kıtlık geçirdiği 1950’li yılları öğrendim”

“Çoğu çiftlik üyesi çekirgelerden kaçarken, Yemenli ve Faslı Yahudi üyeler onları toplayıp yerlerdi.İşte o an çekirgelerin  dünya çapında milyarlarca kişi için bir yemek olabileceğini öğrendim”

Bu böcekler Afrika, Asya, Orta Amerika ve Orta Doğu bölgelerinde uzun zamandır tüketiliyor. Ancak çoğu Avrupalı ve Amerikalı için hala hoş karşılanmayan bir düşünce.
Tamir bunu değiştirmeyi umut ediyor ve şirketi yeni ürünlerini tanıtmak üzere. Var olan ürünlere ek olarak enerji barları, hamburgerler ve falafel topları olacak.

Çekirgelerin diyetimizin bir parçası olacağına ikna olmuş olmasanızda, bazı uzmanlar çevre sorunları ve dünya nüfusunun hızlı büyümesinden dolay bir seçeneğimiz olmayabileceğini düşünüyor.

Günümüzdeki 7.7 milyarlık insan nüfusunun, 2050 yılında 9.8 milyara ulaşacağı bekleniyor.

Geleneksel tarım yöntemlerinin önümüzdeki yıllarda gelecek 2 milyar kişiyi doyuramayacağı düşünülüyor. Bunun yanı sıra dana, kuzu ve diğer memelileri yetiştirmektense böcek proteinine geçmek çevre için çok daha iyi olacak.

Birleşik Krallık gıda standartları ajansı bilimsel danışmanı Prof. Robin May diyor ki “Protein diyetimiz için çok önemli. Ama çoğu zaman et ve sut ürünleri gibi protein bakımından zengin gıdalar, çevresel ve etik ayak izleri ile beraber geliyor.”

“Çekirge tozları ve dondurulmuş un kurdu gibi bazı böcek proteinleri ucuz, yetiştirmesi kolay, az yağlı ve ayni zamanda çevreye olan etkileri etten daha az.

“Hatta ortaya çıkan atıkları yem olarak tüketerek topluma çok büyük fayda sağlayan bir geri dönüşüm görevi bile görebilirler”

Yine de Prof. May yetiştirilmiş böceklerin yenmesi konusunda hala bazı soru işaretlerinin olduğunu söylüyor.

“Böceklerin yetiştirilme yöntemleri ve tüketildikleri kısa süre zarfından dolay, onlar hakkında dana etine göre daha az şey biliyoruz” diyor.

Bazı böcek proteinlerinin insan mikrobiyomuna, yani vücudumuzda bulunan bakteri ve mikroplara karşı alerjik veya başka bir etkisi olup olmayacağının bu aşamada önemli bir soru olduğunu da ekledi.

Tamir, çevresel ve sağlık getirilerinin böcekleri diyetimize katmak için yeterli sebepler olduğu konusunda ikna olmuş.

Şirket, çekirgelerini Israil’in kuzeyinde güneş enerjisi ile çalışan kapalı bir tesiste yetiştiriyor. Yetiştirdikleri ana tür göçmen çekirge ancak çöl çekirgesi ve çalı çekirgesi de yetiştiriyorlar.

“Tesisimizde yılda 400 milyon çekirge yetiştirebiliyoruz.” diyen Tamir Bey, böceklerin gelişimini tamamlamasının sadece 29 gün sürdüğünü de ekledi.

Dana eti üretimi ile karşılaştırıldığında çekirge üretiminin sera gazi üretimi %99, su tüketimi 1000 kat ve ekilebilir arazi kullanımının 1500 kat daha az olduğunu iddia etti.

Tamir Bey çekirgelerin hem koşer hem de helal olduğuna, yani hem Müslüman hem de Museviler tarafından tüketilebileceğine parmak bastı.

Yenilebilir böcek satın alıp alamayacağınız yaşadığınız ülkeye bağlı. Birleşik Krallıkta online şirketler EatGrub ve Horizon Insects gibi şirketlerden satın alabilmenize rağmen Birleşik Krallık devletinin pahalı yönetmelikleri kaldırılması istendi.

Göçebe çekirge ve geyik böceği yumurtasının tüketimi Avrupa Birliği tarafından uygun görüldü.

Fransız şirket Ynsect bazı firmaların  enerji barları, makarna ve hamburgerlerinde şimdiden kullanmaya başladığı böcek protein tozunu üretiyor.

Şirketin başkanı Antoine Hubert bu proteinin “tamamen doğal” olduğunu ve sosis, jambon ve kızarmış tavuğa göre  “daha az islenmiş bir alternatif” oldugunu söylüyor.

Maastricht Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen, böcek proteinin sut proteini kadar faydalı oldugunu gösteren bir araştırmadan bahsediyor. “İkiside sindirim, emilim ve kas gelişimini tetiklemede ayni performansı sergiliyor.”

İngiliz Besin Kurumu iletişim yöneticisi Bridget Benelam daha çok araştırmanın gerektiğini söylüyor. Prof May’in alerjiler hakkındaki kaygısını tekrarlayıp, bazı insanların nasıl karidese alerjisi varsa böceklerde alerjik olabileceğini söyledi.

Toksin veya böcek ilaçlarının insan vücuduna geçmesi gibi sorunlara sebep olabilecek böcek tüketimi hakkında hala cevaplanamamış sorular olduğuna dikkat çekti. “Böcek tüketiminin gerçekten yaygınlaşması için atlamamız gereken engellerden bazıları bunlar.”

Tamir Bey “iğrençlik faktörünün” endüstrinin çözmesi gereken en önemli sorun olduğunu itiraf etti. “Sushi yerken çiğ balık yemenin kabul edildiği gibi, böcek yemeninde yakında büyük çapta kabul göreceğine eminim”