Tarımın Geleceği : Yüksek Teknolojili Seralar

Ahmet

Paylaş:
• facebook
• twitter
• linkedin

Yüz ölçümü olarak Konya’dan biraz daha büyük olan Hollanda dünyadaki en büyük tarım ürünü çıktısını ve ihracatını yapan ülkedir. Bu kadar küçük bir alanda bu kadar yüksek hasılatı nasıl yapıyor olabilirler? Hollanda tarım ve gıda üretiminden ziyade bu üretim teknolojisinde öncü bir ülkedir. Hollanda'daki modern seracılık, Avrupa'nın son kıtlık deneyimlerinden birine tepki olarak II. Dünya Savaşı'ndan sonra yükselişe geçti. 1945'teki Alman işgalinin son aylarında "Hollanda'nın açlık kışı" olarak adlandırılan kışta 20.000'e yakın insan öldü. 2000 yılına hızlı bir şekilde ilerlediğimizde Hollandalılar, “Yarısı kadar kaynak kullanarak iki kat daha fazla gıda toplama.” motivasyonu altında sürdürülebilir tarıma ulusal bir taahhütte bulundular. O zamandan beri Hollandalılar seraların kullanımıyla birlikte bitkiler üzerinde kimyasal pestisit kullanımını ortadan kaldırırken, temel ürünler için suya olan bağımlılığı %90'a kadar azalttı.

Wageningen University and Research (WUR) kurumu, Amsterdam’ın 80km güneydoğusunda çalışan ve yüksek teknoloji seraların başlıca mimarıdır. Wageningen Üniversitesini, Silikon Vadisi’ne benzetebiliriz. Dünyanın en iyi tarımsal araştırma kurumu olarak kabul edilir. WUR tarafından yapılan bir araştırmada geleneksel tarım yöntemleri ile yapılan ve açık havada olan üretime kıyasla yüksek teknolojili seralarda üretilen sebzelerin besin oranlarının daha yüksek olduğu farkedildi. Aynı zamada minimum su ve besin ile maksimum sebze üretimininde yapıldığı görüldü. Bunun yanında yüksek teknoloji seralar iklime daha az bağımlı olduğu için ürünlerin zamanında teslim edilmesi kolaylaşıyor ve ticari açıdanda çiftçiye ya da üreticiye ekonomik anlamda yarar sağlıyor. Bunun yanında yüksek teknoloji seraların %90’dan fazla oranda ekim işçiliği olmak üzere 56,5-58,5 milyon saat istihdam sağlayacağı tahmin ediliyor.

Peki yüksek teknoloji seraların işleyişi nasıldır? WUR’da Bahçe Bitkileri ve Ürün Fizyolojisi başkanı Dr.Leo Marcelis çoğu durumda bitkilerin toprakta değil, besinlerin ve suyun sağlandığı bir alt tabakada (örneğin taşyünü) yetiştirildiğini. Bu Seralarda fazla su ve besin maddeleri toplandığını ve yeniden kullanıldığını. Aynı zamanda geleneksel tarımda sızan yer üstü ve yer altı sularını kirleten azot, fosfor ve çeşitli kimyasallar gibi maddelerinde salınmadığını belirtti. Kısacası yüksek teknoloji tarım, daha az kaynakla daha çok üretimin çevre dostu halidir.

Yeni nesi tarım ve Türkiye

Türkiye eskiye zamanlara kıyasla Dünyada tarımda kaybettiği konumunu yeni nesil tarım yöntemleriyle ve yüksek teknoloji seralarla tekrar kazanabilir. Yüksek teknoloji seralar her ne kadar iklimden, yeryüzü şekillerinden ve coğrafi konumdan bağımsız olarak üretim yapılabilmesi için tasarlanmış olsada Türkiye’nin iklimi, coğrafi konumu ve  yeryüzü şekilleri yeni nesil tarım ve teknolojik seralar için avantajlı. Gerekli teknolojik adımların atılmasıyla birlikte teknolojik alt yapının kurulmasıda mümkün. Aynı zamanda ekim işçiliği, teknik eleman vb pozisyonlar olarak bir çok farklı ilde yeni istihdam yaratmasıda kaçınılmaz bir sonu. 2021 yılının başı ile itibaren dünya genelinde son 60 yılın en yüksek gıda fiyatları ve gıda enflasyonu ile karşı karşıya kaldığımızı düşünürsek Türkiye’nin yeni nesil tarıma geçiş yapması bir noktada zorunlulukta diyebiliriz.